Toen ik opgroeide waren er allerlei dingen die je met goed fatsoen niet kon zeggen. Zoals bijvoorbeeld of ‘De Islam is een achterlijke cultuur’, ‘Marrokanen zijn crimineel’, of ‘Nederland is vol’. Zulke uitspraken werden gezien als dom, onfatsoenlijk, en ook een beetje eng. Tegenwoordig is dat anders. De Islam wordt sinds 9/11 gezien als een kwaadaardig ideeënstelsel van terroristische aard, kamerleden betogen openlijk dat we de paspoorten van criminele Marrokanen moeten afpakken, en ‘Nederland is vol’ is in het algemeen gedachtengoed niet langer een botte uitspraak van verdachte signatuur, maar een waarheid als een koe.
Ik heb het daar niet gemakkelijk mee. Want ik vind al die ideeën nog net zo dom en onfatsoenlijk als tien jaar geleden. Mijn standpunten zijn echter achterhaald. Dat merk ik het duidelijkst wanneer publicisten een bepaalde visie achteloos afdoen als ‘politiek correct’. Ik ben het dan bijna altijd met die visie eens. De samenleving is dus aan mij voorbijgegaan. Toen ik even niet op zat te letten, raakten mijn ideeën uit de tijd. Ik ben ouderwets geworden.
Vanuit psychologisch perspectief is dat geen oninteressante ervaring. Opvallend vind ik, dat het achterhaald zijn van je denkbeelden weinig met gelijk of ongelijk hebben van doen heeft. Een voorbeeld. Het streven naar integratie van minderheden is voorbarig, omdat er geen enkele indicatie is dat toenemende integratie leidt tot minder rottigheid. De Algerijnen in Frankrijk spreken vloeiend Frans maar er schijnt onder deze bevolkingsgroep toch een hoop ellende voor te komen. De Joden in Antwerpen zijn totaal niet geïntegreerd maar veroorzaken bij mijn weten nooit problemen. In Amsterdam schijnt het dat Turken minder goed geïntegreerd zijn dan Marrokanen, en toch komt er onder de laatste groep meer criminaliteit voor. Van sommige Chinezen vraag ik me af of ze überhaupt wel weten in welk land ze wonen, maar niemand heeft last van ze.
De hypothese, dat de mate van integratie en het vóórkomen van criminaliteit ongecorreleerd zijn over bevolkingsgroepen, is dus plausibel. Maar in het maatschappelijk debat speelt deze hypothese geen rol. De mogelijkheid, dat integratie weleens helemaal geen wenselijke effecten zou kunnen hebben, wordt simpelweg niet in overweging genomen. Dat idee wordt gezien als achterhaald en politiek correct. Niet omdat de hypothese bij kritische beschouwing onhoudbaar is gebleken, maar omdat hij uit de mode is geraakt.
In het maatschappelijk krachtveld is de tijdgeest vele malen machtiger dan de redelijkheid. Er is voor mijn politiek correcte ideeën dus weinig hoop. Ik ga maar alvast geraniums kopen.